|
| |
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Η
ιστορία της
Πιερίας
ανάγεται στην
απαρχή της
ιστορίας του
ανθρώπινου
γένους. Ο
Όλυμπος
φέρεται η πρώτη
ξηρά που
αναδύθηκε από
τα νερά. Είναι η
κατοικία των
Θεών και οι
πρόποδές του
είναι οι
κατοικίες του
Ορφέα και των
Μουσών.
Τα Λείβηθρα
είναι η πατρίδα
και το
ορμητήριο του
Ορφέα στις
περιοδείες του
ανά τον κόσμο,
όπου διδάσκει
ποίηση, μουσική
και
εκπολιτίζει τα
έθνη.
Εδώ ζουν οι
Μούσες, οι
μητέρες των
καλών τεχνών,
της ποίησης,
της μουσικής,
της αρμονίας,
του θεάτρου,
και ό,τι
αποτελεί τον
πολιτισμό,
λατρευόμενες
στις
πανάρχαιες
πόλεις
Πήμπλεια και
Πιερίδα.
Στην εύφορη
γη της Πιερίας,
στα Πιέρια όρη
έχουν οι Θεοί
τους στάβλους
με τις ιερές
αγελάδες. Από
εδώ ο Ερμής
κλέβει, νήπιο
ών, τις ιερές
αγελάδες του
Απόλλωνος.
Στην
Αργοναυτική
εκστρατεία
συμμετέχει ο
Ορφέας, ένα από
τα κύρια
πρόσωπα, αφού
τα αποδιδόμενα
σ΄ αυτόν «Αργοναυτικά»
περιγράφεται η
εκστρατεία.
Μαζί
συμμετέχει
ένας άλλος
σημαντικός
Αργοναύτης ο
Μόψος από τον
Τίταρο, ο
μάντης της
Αργούς, ο
οποίος είχε
διδαχθεί από
τον Απόλλωνα
την μαντική
τέχνη.
Ο Τίταρος,
για όσους δεν
είναι γνωστό,
είναι το βουνό
μεταξύ των
Πιερίων και του
Ολύμπου και
εκτείνεται από
το Λιβάδι ως το
χωριό Φωτεινά.
Ο Τίταρος
συνδέεται
επίσης με ένα
ακόμη
σημαντικό ιερό,
το πρώτο
μαντείο της
Δωδώνης, όπως
φαίνεται από
την επίκληση
του Αχιλλέα
προς το Δία (Ιλιάδα
Π230 – 235) όπου την
αναφέρει σαν «δυσχείμερον»
που
υπηρετείται
από τους
Σελλούς που
ζουν γύρω από
τον Τιταρήσιο
ποταμό, αυτού
που πηγάζει από
τον Τίταρο.
Συνδυάζοντας
το γεγονός ότι
ο μάντης της
εκστρατείας
των Ελλήνων
Αργοναυτών
είναι από τον
Τίταρο,
συνάγεται ότι
εκεί πρέπει να
βρισκόταν και η
αρχική Δωδώνη.
Όταν οι
Πελασγοί της
περιοχής
διώχθηκαν από
τους Λάπηθες
προς την Ήπειρο
εκεί έκαναν τη
δεύτερη Δωδώνη
που είναι
ευρύτερα
γνωστή.
Ένα άλλο
σημαντικό
στοιχείο που
υπάρχει στα
Αργοναυτικά
μας δίδει μια
ένδειξη πόσο
παλιά είναι η
Αργοναυτική
εκστρατεία και
ο Τρωικός
πόλεμος. Ο
Πηλεύς, ο
πατέρας του
Αχιλλέα
επισκέπτεται
τον Κένταυρο
Χείρωνα στο
Πήλιο να
αποχαιρετήσει
το γιο του που
τον εκπαίδευε ο
Χείρωνας (Αργοναυτικά
στίχοι 387 – 391). Άρα η
Αργοναυτική
εκστρατεία
έγινε 20 – 30 χρόνια
πριν τον Τρωικό
πόλεμο. Στην
πορεία της
Αργούς μας λέει
ο Ορφέας ότι
παρακάμπτουν
την «αγχίαλον
Ομολήν» και «Ουλύμπου
βαθυσκοπάλου
πρηώνας
ερθμνούς».
Η αρχαία
Ομόλη, το
σημερινό
Ομόλιον, δεν
είναι
παραθαλάσσιο.
Έχει
υψομετρική
διαφορά 100
περίπου μέτρων.
Αν ακολουθήσει
κανείς την
ισοϋψή θα δει
ότι το
μεγαλύτερο
μέρος της
σημερινής
πεδιάδας του
νομού Πιερίας
ήταν θάλασσα.
Από τις
τρεις ιερές
αρχαιότατες
πόλεις τα
Λείβηθρα έχουν
βρεθεί και
ανασκάπτονται.
Η Πήμπλεια,
παρόλο που
είναι γνωστό
ότι είναι κοντά
στο Λιτόχωρο σε
μια από τις
πλευρές του
Ενιπέα δεν έχει
ακόμη
προσδιοριστεί.
Για την Πιερίδα
αναφέρεται ότι
στους αγώνες
που έκανε ο
Αλέξανδρος
προς τιμήν του
Διός πριν την
εκστρατεία
στην Ασία,
ακούστηκε ότι
το άγαλμα του
Ορφέα στην
Πιερίδα ίδρωνε
συνεχώς. Δεν
υπάρχουν άλλες
νεώτερες ή
παλιότερες
αναφορές. Από
αυτό
συμπεραίνεται
ότι απείχε
σίγουρα από το
Δίον αλλά σε
σχετικά
κοντινή
απόσταση.
Ανατολικά
της σημερινής
Λόκοβης σε ένα
λοφίσκο
υπάρχουν σε
τεράστι έκταση
ερείπια μιας
άγνωστης
μεγάλης πόλης
για την οποία
δεν υπάρχει
καμιά αναφορά.
Από το μέγεθος
και τη θέση
φαίνεται ότι
ήταν σημαντική
και το ότι δεν
αναφέρεται σε
κείμενα
προδίδει
αρχαιότητα,
στοιχεία που
μας οδηγούν
στην υπόθεση
ότι πιθανόν να
είναι η αρχαία
Πιερίς. Ο
αείμνηστος
Παναγιώτης
Αναγνωστόπουλος
ατο βιβλίο του «Η
αρχαία
Ολυμπική
Πιερία»
καταγράφει την
θέση και την
αναφορά του
αείμνηστου Γ.
Σωτηριάδη (Επιστημονική
επετηρίς Πανεπ.
Θες/νίκης 1931) περί
της πόλης αυτής.
Μετά την
ένδοξη
μυθολογική
ιστορία της
Πιερίας υπήρχε
ένα τεράστιο
κενό έως τα
χρόνια που
καταλαμβάνεται
από τους
Μακεδόνες. Εδώ
πρέπει να
διευκρινίσουμε
ότι μυθολογία
δεν είναι παρά
ιστορία που
μεταδίδεται
προφορικά..
Είναι η
θυμολογία δηλ.
τα λόγια που
μεταφέρονται
από το θύμο δηλ.
τη μνήμη. Τα
τελευταία
σημαντικά
ευρήματα
τείνουν να
καλύψουν αυτό
το κενό.
Πριν χρόνια
βρέθηκε ο
σημαντικότατος
νεολιθικός
οικισμός του
Μακρυγιάλου
που
χρονολογείται
στο 4500 – 5500 π.Χ.
Νέοι
οικισμοί
νεολιθικοί στα
Παλιάμπελα (κοντά
στον Κολινδρό),
στη Ρητίνη,
στον Πλαταμώνα,
καλύπτουν λίγο
– λίγο τα
υπάρχοντα κενά
της ιστορίας
προς τα πίσω. |
